تاریخچه تنباکو در ایران
تاریخچه تنباکو در ایران بسیار پر تلاطم بوده است. نخستین فعالیت های مربوط به محصولات در ایران به سال ۱۲۹۴ خورشیدی باز می‌گردد. پیش از آن، تجارت داخلی و خارجی دخانیات آزاد بود و بنابر آمار سال 1298 (1910 میلادی)، سالیانه معادل ۲۵۰ تا ۲۶۰ هزار تومان توتون و تنباکوی فرآوری شده و فرآوری نشده به کشور وارد می‌شد و مالیات و عوارض گمرکی آن مانند کالاهای دیگر بود. تولید توتون و تنباکو در داخل نیز در سال ۱۲۹۴ حدود سه هزار تن برآورد می‌شد. در سال ۱۲۹۴ دولت میرزا حسن خان مشیرالدوله تصمیم به وضع مالیاتی بیش از کالاهای دیگر بر توتون و تنباکو گرفت و لایحه‌ای به مجلس شورای ملی داد که در ششم مهر ۱۲۹۴ به تصویب رسید و بر توتون و تنباکوی تولید شده در ایران، سی درصد مالیات بست.
در سال ۱۳۰۳ دولت رضاخان سردارسپه تصمیم به اصلاح قانون دخانیات گرفت و ذکاءالملک فروغی لایحه‌ای در ۲۷ اسفند به مجلس داد تا مالیات مستقیم از زارعان توتون و تنباکو گرفته نشود، بلکه فروشندگان این کالا برای تنباکو منى چهار قران، برای توتون چپق، منى یک تومان و برای توتون سیگار، منی پانزده قران مالیات بپردازند. توتون و تنباکوی صادراتی از مالیات معاف و در مورد توتون و تنباکوی مالیاتی قرار شد مالیاتى معادل تفاوت بین حقوق گمرکى دخانیات و مالیات داخلى گرفته شود.
موسسه انحصار دخانیات
برنامه‌های عمرانی دوران پادشاهی رضاشاه نیازمند هزینه‌ها و اعتباراتی بود که دولت برای تآمین آن، تجارتهای سودآور مانند تجارت قند و شکر که هزینه احداث راه‌آهن با آن تآمین شد ، را به انحصار خود در می‌آورد. در همین راستا در سال ۱۳۰۷ دولت مخبرالسلطنه هدایت در صدد برآمد تجارت دخانیات را نیز دولتی کند. نصرت‌الدوله فیروز وزیر مالیه در سیزدهم دی آن سال «قانون انحصار دولتی دخانیات» را به مجلس شورای ملی داد تا ورود و صدور، خرید و فروش، تهیه و نگهداری و حمل‌ونقل دخانیات و کاغذ سیگار را در کشور به انحصار دولت درآورد. دولت بر این باور بود که در اجرای فرایند دریافت مالیات و عوارض گمرکی که از دخانیات اشکالاتی وجود دارد که به همین علت تا آن زمان این فرایند به درستی اجرا نشده است. به همین علت دولت ناگزیر بود، به خاطر پایین بودن کیفیت دخانیات تولیدی در کشور و نداشتن بازار مناسب در خارج، تا کیفیت محصول تنباکوی کشت شده در کشور را بهبود بخشد و برای آن در خارج بازار مناسبی فراهم کند. در همین لایحه به جهت راه اندازی موسسه انحصار دخانیات دو میلیون تومان بودجه از مجلس درخواست شد. این لایحه در ۲۹ اسفند ۱۳۰۷ به تصویب مجلس رسید. این بخشی از تاریخچه تنباکو در ایران بود.